Mây là loại cây rất quen thuộc với người dân Việt Nam. Loại cây này được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, nhất là trong ngành thủ công mỹ nghệ. Với xu hướng phát triển từ truyền thống đến hiện đại, cây mây đang ngày càng được nhiều người biết đến và sử dụng nhiều hơn. Góp phần quan trọng trong việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, đặc biệt giúp cho không gian sống thêm “xanh” và đảm bảo an toàn cho sức khỏe con người.
- Thi công nhà mái lá
- Thi công chòi mái lá
- Thi công nhà lá dừa
- Thi công nhà lá cỏ tranh
- Thi công nhà tre mái lá
1. Cây mây là cây gì?
Mây là tên gọi chung của khoảng 600 loại cây thực vật có tên khoa học là Calamus tetradactylus Hance. Loại cây này được phân bố chủ yếu ở các khu vực có khí hậu nhiệt đới của châu Phi, châu Úc và châu Á. Cây mây có thể thích nghi với mọi điều kiện sống khác nhau.
Ở nước ta, xuất hiện phổ biến nhất là loại cây mây nếp. Loại cây này có thể chịu sâu bệnh rất tốt và phát triển thuận lợi ở trong mọi điều kiện thời tiết. Ngoài ra, cây mây có thể sử dụng làm hàng rào, làm đồ thủ công mỹ nghệ cùng với nhiều ứng dụng khác tùy theo mục đích của người sử dụng.
2. Đặc điểm hình thái
Cây mây thường phát triển thành bụi được nhiều người mô tả như ruột gà. Cây mây có đặc điểm nổi bật như sau:
2.1 Thân
Thân cây bóng đẹp, có độ bền dẻo, dễ uốn và khá nhẹ. Thân ngầm rất cứng, thường có màu đen và nằm sát dưới mặt đất. Phần thân sinh khí phát triển thành từng cụm có nhiều thân mọc lên từ thân ngầm.
Thân cây sinh khí có đường kính từ 0,8cm – 1.2cm tùy thuộc vào điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu, có thể đạt được chiều dài đến 30 mét, thậm chí là cao hơn. Nó được bao bọc bởi các lớp bẹ lá màu xanh lá cây. Ngoài bẹ lá còn có nhiều gai nhọn nên chúng thường được trồng làm hàng rào để bảo vệ công trình. Thân cây cũng chia thành nhiều đốt và mỗi đốt có để dài từ 15 – 40cm.
⇒⇒⇒Xem thêm: Cây cỏ tranh là cây gì
2.2 Lá
Lá cây mây mọc đơn, xẻ như lông chim. Lá mây trưởng thành có thể dài đến 1 mét mọc thành từng cụm và mỗi cụm có từ 2 – 4 lá. Thùy lá mây dài trung bình khoảng 30cm và rộng từ 2 – 3cm.
2.3 Hoa
Hoa của cây mây mọc thành từng cụm thường ra hoa vào tháng 5, tháng 6 hàng năm. Hoa mây khá đặc biệt bởi các tay mây rất phát triển ở phía ngọn. Mỗi cụm hoa có rất nhiều chùm hoa khác, có màu vàng mang hương thơm tự nhiên đặc trưng.
2.4 Quả
Quả mây thường xuất hiện sau khoảng 4 – 5 năm trồng và chăm sóc. Quả mây có kích thước nhỏ so với đường kính, chỉ khoảng 0,6cm và có hình cầu. Bề mặt vỏ quả có vảy lớn xếp lớp. Một cây mây trưởng thành có thể có khoảng 5000 quả mây và mỗi quả chỉ có 1 hạt.
Khi còn non quả mây thường có lớp vỏ mềm, màu trắng và có vị đắng. Khi già vỏ quả mây rất cứng, có màu nâu đen, vị hơi ngọt và có thể ăn được.
2.5 Rễ
Rễ cây mây rất khỏe, có thể bám chắc vào lòng đất. Rễ cây mây sinh trưởng rất nhanh nên dễ dàng thích nghi với các điều kiện sống khác nhau. Vỏ rễ cây mây khá rắn với lõi bên trong cứng và lô. Rễ cây có xu hướng nổi lỗ trên mặt đất ở trong quá trình phát triển. Những cây mây già hoặc những cây có thân ngầm có kích thước lớn thì bộ rễ mây cũng rất lớn.
3. Phân loại cây mây
Ở nước ta cây mây được phân loại như sau:
3.1 Cây mây dùng để đan lát
Mây là nguyên liệu chính dùng trong đan lát gồm có mây rừng, mây nếp, mây tẻ và mây gai.
Cây mây rừng: Loại cây này có rất nhiều gai sắc nhọn, khi trưởng thành gai mây sẽ có màu đen, lá sẽ khô và rụng dần. Thân của cây mây chuyển từ màu vàng nhạt sang màu xanh đậm. Khi cây đã ra hoa, kết trái thì có thể thu hoạch để đan lát đồ thủ công mỹ nghệ hoặc phục vụ sinh hoạt và xuất khẩu.
Cây mây nếp: cây mây nếp có thân bóng đẹp, khá nhẹ nên dễ uốn dẻo và kết hợp cùng với các vật liệu khác, thường được sử dụng để đan lát rổ rá, làm bàn ghế và làm nguyên liệu để sản xuất đồ thủ công mỹ nghệ xuất khẩu sang các nước khác.
Cây mây tẻ: Cây mây tẻ được trồng nhiều ở huyện Vũ Thư tỉnh Thái Bình. Lá nhỏ và nhạt màu hơn mây nếp nhưng lại sai quả. Sợi mây thường có màu vàng mỡ gà với đặc tính dẻo dai hơn so với sợi mây nếp.
Cây mây gai: mây gai có lớp gai bên ngoài nên rất sắc nhọn. Sau khi được thu hoạch và xử lý ban đầu nguyên liệu mây gai cũng đem đến giá trị kinh tế cao với nhiều ứng dụng phổ biến trong đời sống cũng như xuất khẩu.
3.2 Các loại cây mây khác
Bên cạnh các loại mây nguyên liệu thì ở nước ta còn có một số loại mây khác là mây thái, mây cảnh, mây Indonesia và mây phong thủy. Đặc điểm hình thái của từng cây mây như sau:
Cây mây Thái:
Đây là loại mây có nguồn gốc từ Thái Lan. Thân cây có nhiều gai nhỏ nhưng không nhọn và dễ bóc bỏ. Quả của loại mây này có vảy với lớp vỏ ngoài màu nâu và cùi quả có vị chua chua, ngọt ngọt rất đặc trưng và giàu dinh dưỡng. Thế nên quả mây Thái thường được sử dụng làm thực phẩm và làm quà biếu.
Cây mây cảnh:
Có tên khoa học là Rhapis excels hay còn được gọi là: Trúc mây, trúc cần câu, mật cật,…Cây mây cảnh được mọc thành từng bụi, cao từ 1 – 2m với tốc độ sinh trưởng rất nhanh. Thân của cây thường trơn nhẵn, có nhiều đốt, các rễ phụ lộ thiên trên mặt đất. Lá mây cảnh có dạng kép chân vịt với màu xanh đậm tươi sáng, tràn đầy sức sống.
Cây mây Indonesia:
Cây mây Indonesia có nguồn gốc xuất xứ đến từ Indonesia thường được trồng để thu hoạch quả. Loại cây này có tên khoa học là Salacca Zalacca thuộc họ nhà Cọ. Quả mây Indonesia được mọc thành từng chùm có phần cùi dày, ăn rất thơm ngon. Thân của cây khá thấp nhưng lá có thể dài đến 6 mét.
Cây mây phong thủy:
Cây mây phong thủy có nguồn gốc từ Trung Quốc và Nhật Bản cao từ 1 -2m, thường được trồng để thu hút tài lộc, mang lại nhiều may mắn và vượng khí cho gia chủ. Lá của cây có màu xanh đậm, tươi tốt quanh năm rất đẹp mắt. Cây được mọc thành từng bụi, có khả năng chịu bóng râm, thường được trồng để làm cây cảnh nội thất.
⇒⇒⇒Xem thêm bài viết khác: công dụng và ý nghĩa của cây tre
4. Chăm sóc và thu hoạch cây mây
Quá trình chăm sóc và thu hoạch cây mây được thực hiện như sau:
4.1 Chăm sóc cây mây
Sau khi trồng cây mây bà con cần chú ý không nén chặt đất quanh gốc và không được để lỗ quá sâu hoặc hố quá trũng. Sau đó cần làm choái leo cho cây để cây có điều kiện phát triển tốt nhất.
Chú ý cần phải tưới nước 2 lần mỗi ngày cho cây hoặc có thể tưới thêm nước tiểu pha loãng để kích thích cho sự phát triển của cây. Sau đó tiến hành làm giàn che cho cây con với độ phủ từ 50 – 70% là thích hợp nhất.
Khi trồng bà con cần chú ý không được làm vỡ bầu đất của cây, để không làm ảnh hưởng đến cây. Tùy theo điều kiện nhiệt độ và điều kiện thời tiết bà con cần phải chú ý tưới nước, tạo ẩm cho cây trong vòng 3 tháng đầu gieo trồng.
4.2 Thu hoạch cây mây
Thời điểm để thu hoạch cây mây tốt nhất là thời gian mùa khô để tránh ẩm cũng như sự xâm hại của vi khuẩn. Bà con sẽ tiến hành cắt những cành mây đã trưởng thành. Những cành được cắt cần phải đảm bảo cách mặt đất khoảng 10cm để tạo ra khoảng trống thuận lợi cho các cây con xung quanh phát triển.
Sau đó róc bỏ vỏ mây từ gốc lên đến ngọn rồi lột bỏ ra. Quá trình để thực hiện cần chú ý không được đào vào rễ cây hoặc làm tổn thương đến những cành cây khác.
Kết luận
Cây mây dễ trồng nhưng cũng khó chăm sóc. Bà con cần chú ý, tìm hiểu cũng như thực hiện đúng theo kỹ thuật canh tác để đảm bảo năng suất cho cây trồng. Sau khi thu hoạch cũng cần chú ý cần phải bảo quản tốt nơi nhà xưởng thông gió. Bà con muốn tìm hiểu thêm thì hãy liên hệ đến Nhà lá miền Tây để được tư vấn thêm thông tin chi tiết.
CÔNG TY XÂY DỰNG NHÀ LÁ TRỌNG NHÂN
Trụ Sở: B158 – Khu phố Bình Phước, Phường Bình Nhâm, Thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dương
Hotline : 0772.621.504
Email : info@nhalamientay.com
Trang web : nhalamientay.net
