Nhắc đến Thế Lữ, có lẽ người ta sẽ nhớ ngay đến cái giọng thơ mạnh mẽ mà ý vị của Nhớ Rừng. Ngoài tác phẩm tiêu biểu ấy, ông còn nổi danh trên văn đàn vào những năm 1930, với những tác phẩm thơ mới và văn xuôi. Tập truyện Vàng và máu (1934) cũng là một trong những tác phẩm đã nâng tầm tên tuổi ông. Hôm nay, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu danh sách 5 bài thơ hay, tiêu biểu của thi sĩ hiện đại thế kỉ XX này nhé!

1. NHỚ RỪNG

Tặng Nguyễn Tường Tam

Lời con hổ ở vườn Bách thú

Gậm một khối căm hờn trong cũi sắt,

Ta nằm dài, trông ngày tháng dần qua.

Khinh lũ người kia ngạo mạn, ngẩn ngơ,

Giương mắt bé diễu oai linh rừng thẳm,

Nay sa cơ, bị nhục nhằn tù hãm,

Để làm trò lạ mắt, thứ đồ chơi.

Chịu ngang bầy cùng bọn gấu dở hơi,

Với cặp báo chuồng bên vô tư lự.

Ta sống mãi trong tình thương nỗi nhớ,

Thủa tung hoành hống hách những ngày xưa.

Nhớ cảnh sơn lâm, bóng cả, cây già,

Với tiếng gió gào ngàn, với giọng nguồn hét núi,

Với khi thét khúc trường ca dữ dội,

Ta bước chân lên, dõng dạc, đường hoàng,

Lượn tấm thân như sóng cuộn nhịp nhàng,

Vờn bóng âm thầm, lá gai, cỏ sắc.

Trong hang tối, mắt thần khi đã quắc,

Là khiến cho mọi vật đều im hơi.

Ta biết ta chúa tể cả muôn loài,

Giữa chốn thảo hoa không tên, không tuổi.

Nào đâu những đêm vàng bên bờ suối,

Ta say mồi đứng uống ánh trăng tan?

Đâu những ngày mưa chuyển bốn phương ngàn,

Ta lặng ngắm giang san ta đổi mới?

Đâu những bình minh cây xanh nắng gội,

Tiếng chim ca giấc ngủ ta tưng bừng?

Đâu những chiều lênh láng máu sau rừng.

Ta đợi chết mảnh mặt trời gay gắt,

Để ta chiếm lấy riêng phần bí mật?

Than ôi! Thời oanh liệt nay còn đâu?

*

Nay ta ôm niềm uất hận ngàn thâu,

Ghét những cảnh không đời nào thay đổi,

Những cảnh sửa sang, tầm thường, giả dối:

Hoa chăm, cỏ xén, lối phẳng, cây trồng;

Dải nước đen giả suối, chẳng thông dòng

Len dưới nách những mô gò thấp kém;

Dăm vừng lá hiền lành, không bí hiểm,

Cũng học đòi bắt chước vẻ hoang vu

Của chốn ngàn năm cao cả, âm u.

Hỡi oai linh, cảnh nước non hùng vĩ!

Là nơi giống hầm thiêng ta ngự trị.

Nơi thênh thang ta vùng vẫy ngày xưa,

Nơi ta không còn được thấy bao giờ!

Có biết chăng trong những ngày ngao ngán,

Ta đương theo giấc mộng ngàn to lớn

Để hồn ta phảng phất được gần ngươi,

Hỡi cảnh rừng ghê gớm của ta ơi!

Trên đây là bài thơ theo bản in lần thứ 2 năm 1941 sau khi đã được tác giả sửa chữa. Dưới đây là bản đầu in năm 1935:

(Lời con hổ ở vườn Bách thú)

Tặng Nguyễn Tường Tam

Gậm một khối căm hờn trong cũi sắt,

Ta nằm dài, trông ngày tháng dần qua.

Khinh lũ người kia ngạo mạn, ngẩn ngơ,

Giương mắt bé riễu oai rừng thẳm,

Nay bị sa cơ, nhục nhằn tù hãm,

Làm một trò lạ mắt, thứ đồ chơi.

Bị ngang bầy cùng bọn gấu dở hơi,

Với cặp báo chuồng bên vô tư lự.

Ta sống mãi trong tình thương nỗi nhớ,

Thủa tung hoành hống hách những ngày xưa.

Nhớ cõi sơn lâm, bóng cả, cây già,

Với tiếng gió gào ngàn, với giọng nguồn hét núi,

Với khi thét khúc trường ca dữ dội,

Ta bước chân lên, dõng dạc, đường hoàng,

Lượn tấm thân như sóng cuộn nhịp nhàng,

Vờn những đám âm thầm, lá dài, cỏ sắc.

Trong hang tối, mắt thần khi đã quắc,

Là khiến cho mọi vật đều im hơi.

Ta biết ta là chúa tể cả muôn loài,

Trong chốn cỏ hoa không tên, không tuổi.

Nào đâu những đêm vàng bên bờ suối,

Ta say mồi đứng uống ánh trăng tan?

Đâu những ngày mưa chuyển động bốn phương ngàn,

Ta lặng ngắm cảnh giang san ta đổi mới?

Đâu những buổi bình minh cây xanh nắng gội,

Tiếng chim ca giấc ngủ ta tưng bừng?

Đâu những buổi chiều lênh láng máu sau rừng.

Ta đợi tắt mảnh mặt trời gay gắt,

Để chiếm lấy phần tối tăm bí mật?

Than ôi! Thời oanh liệt nay còn đâu?

*

Nay ta ôm nỗi hận ngàn thâu,

Ghét những cảnh không đời nào thay đổi,

Những cảnh sửa sang, tầm thường, giả dối:

Hoa chăm, cỏ xén, lối phẳng, cây trồng;

Dải nước đen giả suối, chẳng thông dòng

Lẩn lút bên những mô gò thấp kém;

Dăm vừng lá hiền lành, không bí hiểm,

Cũng học đòi bắt chước vẻ hoang vu

Của chốn ngàn năm cao cả, âm u.

Hỡi cảnh oai linh nước non hùng vĩ!

Là nơi giống hầm thiêng ta ngự trị.

Là nơi ta thênh thang vùng vẫy ngày xưa,

Nơi ta chẳng còn mong được thấy bao giờ!

Có biết chăng trong những ngày ngao ngán,

Ta đương theo giấc mộng ngàn to lớn

Để hồn ta phảng phất được gần ngươi,

Hỡi cảnh rừng ghê gớm của ta ơi!

Nguồn:

• Thế Lữ, Mấy vần thơ, NXB Hội Nhà văn, 1992
• Tinh tuyển văn học Việt Nam (tập 7: Văn học giai đoạn 1900-1945), Trung tâm Khoa học xã hội và nhân văn quốc gia, NXB Khoa học xã hội, 2004
• Hoài Thanh, Hoài Chân, Thi nhân Việt Nam, NXB Văn học, 2007

2. MA TÚY

I

Khói chiều lên, khói huyền lên…

Mắt say đậu ở ngọn đèn dần lu.

Tưởng bầu mây gió hư vô,

Tưởng vừng trăng lạ mơ hồ đâu đây.

Ở đâu ta ở chốn này?

Nằm trong Hờ Hững gối tay Vô Tình

Nhỏ to bạn hữu quanh mình

Trông ra vẫn có mà hình như không

Ưu tư rời bỏ cõi lòng

Hình hài vụt chốc bình bồng phiêu dao…

Dật dờ, trí thấp hồn cao

Thoáng qua ngàn cánh áo đào Thiên Tiên.

II

Khói huyền lên… khói huyền lên…

Mộng pha hơi tía mây huyền trong mây

Bầu trời nồng ngát hương ngây

Kìa trông trong đắm trong say muôn hình

Lung linh vàng dội cung Quỳnh

Nhịp nhàng biến hiện những mình Tiên Nga

Chập chờn gần tưởng như xa

Ngọc reo muôn tiếng đờn ca im lìm

Hàng châu lặng lẽ rơi chìm

Dưới hồ trong biếc. – Bên thềm đăm đăm

Hai cô lả lướt nghiêng nằm

Hai cô đứng thắp hương trầm hai bên…

*

Khói huyền lên… khói huyền lên

Thuyền trôi lững thững. – Đào Nguyên đâu rồi?

Nguồn:

• Báo Ngày nay, số 198 (số Tết), ngày 27-1-1940, trang 12
• Tuyển tập Tự lực văn đoàn (tập III), NXB Hội nhà văn, 2004

3. TIẾNG SÁO THIÊN THAI

Tặng Ngô Bích San

Ánh xuân lướt cỏ xuân tươi,

Bên rừng thổi sáo một hai Kim Đồng.

Tiếng đưa hiu hắt bên lòng,

Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn…

Tiên Nga tóc xoã bên nguồn.

Hàng tùng rủ rỉ trên cồn đìu hiu;

Mây hồng ngừng lại sau đèo,

Mình cây nắng nhuộm, bóng chiều không đi.

Trời cao, xanh ngắt. – Ô kìa

Hai con hạc trắng bay về Bồng Lai.

Theo chim, tiếng sáo lên khơi,

Lại theo giòng suối bên người Tiên Nga.

Khi cao, vút tận mây mờ,

Khi gần, vắt vẻo bên bờ cây xanh,

Êm như lọt tiếng tơ tình,

Đẹp như Ngọc Nữ uốn mình trong không.

Thiên Thai thoảng gió mơ mòng,

Ngọc Chân buồn tưởng tiếng lòng xa bay…

Trên đây là bài thơ theo bản in lần thứ 2 năm 1941.

Bài thơ này đã được nhạc sĩ Phạm Duy phổ nhạc thành bài hát cùng tên.

Bài thơ này từng được sử dụng trong phần đọc thêm SGK Văn học 11 giai đoạn 1990-2006, nhưng đã được lược bỏ trong SGK Ngữ văn 11 từ 2007.

Nguồn:

• Thế Lữ, Mấy vần thơ, NXB Hội Nhà văn, 1992
• Tinh tuyển văn học Việt Nam (tập 7: Văn học giai đoạn 1900-1945), Trung tâm Khoa học xã hội và nhân văn quốc gia, NXB Khoa học xã hội, 2004
• Hoài Thanh, Hoài Chân, Thi nhân Việt Nam, NXB Văn học, 2007

4. TÌNH HOÀI

Trời buồn làm gì trời rầu rầu

Anh yêu em xong anh đi đâu?

Lắng tiếng gió, suối, thấy tiếng khóc

Một bụng một dạ một nặng nhọc

Ảo tưởng chỉ để khổ để tủi

Nghĩ mãi gỡ mãi lỗi vẫn lỗi

Thương thay cho em căm thay anh

Tình hoài càng ngày càng tày đình.

Bài thơ này đặc biệt ở chỗ từng cặp câu đều chỉ toàn thanh bằng hoặc thanh trắc.

5. CÂY ĐÀN MUÔN ĐIỆU

Gửi cho Tứ Ly

Tôi là người bộ hành phiêu lãng

Đường trần gian xuôi ngược để vui chơi

Tìm cảm giác hay trong tiếng khóc, câu cười,

Trong lúc gian lao, trong giờ sung sướng,

Khi phấn đấu cũng như hồi mơ tưởng.

Tôi yêu đời cùng với cảnh lầm than,

Cảnh thương tâm, ghê gớm, hay dịu đàng.

Cảnh rực rỡ, ái ân hay dữ dội.

Anh dù bảo: tính tình tôi hay đổi,

Không chuyên tâm, không chủ nghĩa: nhưng cần chi?

Tôi chỉ là một khách tình si

Ham vẻ Đẹp có muôn hình, muôn thể.

Mượn lấy bút nàng Ly Tao, tôi vẽ,

Và mượn cây đàn ngàn phím, tôi ca

Vẻ đẹp u trầm, đắm đuối, hay ngây thơ,

Cũng như vẻ Đẹp cao siêu, hùng tráng

Của non nước, của thi văn, tư tưởng.

Dáng yêu kiều tha thướt khách giai nhân;

Ánh tưng bừng linh hoạt nắng trời xuân;

Vẻ sầu muộn âm thầm ngày mưa gió;

Cảnh vĩ đại, sóng nghiêng trời, thác ngàn đổ;

Nét mong manh, thấp thoáng cánh hoa bay;

Cảnh cơ hàn nơi nước đọng bùn lầy;

Thú sán lạn mơ hồ trong ảo mộng;

Chí hăng hái đua ganh đời náo động:

Tôi đều yêu, đều kiếm, đều say mê.

Tôi sẵn lòng đau vì tiếng ai bi,

Và tôi cảm khái bởi những lời hăng hái.

Tôi ngợi ca với tiếng lòng phấn khởi,

Tôi thở than cùng thiếu nữ bâng khuâng,

Tôi véo von theo tiếng sáo lưng chừng,

Tôi yên ủi với tiếng chuông huyền diệu,

Với Nàng Thơ, tôi có đàn muôn điệu;

Với Nàng Thơ, tôi có bút muôn màu;

Tôi muốn làm nhà nghệ sĩ nhiệm mầu;

Lấy Thanh Sắc trần gian làm tài liệu.

Trên đây là bài thơ theo bản in lần thứ 2 năm 1941 sau khi đã được tác giả sửa chữa. Dưới đây là bản đầu in năm 1935:

Tặng Tứ Ly

Tôi là kẻ bộ hành phiêu lãng

Đường trần gian xuôi ngược để vui chơi:

Tìm cảm giác hay, trong tiếng khóc, câu cười,

Trong lúc gian lao, với trong khi sung sướng,

Khi phấn đấu cũng như hồi mơ tưởng.

Tôi yêu đời cùng với cảnh lầm than,

Với cảnh thương tâm, ghê gớm, dịu đàng.

Cảnh rực rỡ, cảnh ái ân hay dữ dội.

Anh dù bảo: tính tình tôi hay thay đổi,

Không chuyên tâm, không chủ nghĩa, nhưng cần chi?

Tôi chỉ là một khách tình si

Ham cái Đẹp muôn hình, muôn vẻ.

Mượn lấy bút nàng Ly Tao, tôi vẽ,

Và mượn cây đàn ngàn phiếm, tôi ca

Cái Đẹp u trầm, đằm thắm, hay ngây thơ,

Cũng như cái Đẹp cao siêu, hùng tráng

Của non nước, của thi văn, tư tưởng.

Dáng yêu kiều tha thướt khách giai nhân;

Ánh tưng bừng linh hoạt nắng trời xuân;

Vẻ sầu muộn âm thầm ngày mưa gió;

Cảnh vĩ đại, sóng nghiêng trời, thác ngàn đổ;

Nét mong manh, thấp thoáng cánh hoa bay;

Cảnh cơ hàn nơi nước đọng bùn lầy;

Thú sán lạn mơ hồ trong ảo mộng;

Hay lòng hăng hái đua ganh đời náo động:

Tôi đều yêu, đều thích, đều say mê.

Tôi sẵn lòng đau vì những tiếng ai bi,

Cảm khái vì những lời hăng hái.

Tôi ca với tiếng lòng phấn khởi,

Tôi than với người thiếu nữ bâng khuâng,

Tôi véo von cùng tiếng sáo lưng chừng,

Tôi yên ủi với tiếng chuông huyền diệu,

Với nàng Thơ, tôi có chiếc đàn muôn điệu;

Với nàng Thơ, tôi có cây bút muôn mầu:

Tôi muốn làm nhà nghệ sĩ nhiệm mầu

Lấy Thanh Sắc trần gian làm tài liệu.

Nguồn:

• Thế Lữ, Mấy vần thơ, NXB Hội Nhà văn, 1992
• Mấy vần thơ (tập mới), NXB Đời nay, Hà Nội, 1941
• Hoài Thanh, Hoài Chân, Thi nhân Việt Nam, NXB Văn học, 2007

Mong rằng chùm thơ mà TOP 5 KỲ THÚ sưu tầm đây sẽ hữu ích nhiều cho quý bạn đọc. Hãy chia sẻ bài viết đến bạn bè và người thân bạn nhé!

—- Có thể bạn quan tâm : TOP 5 Bài thơ lắng đọng về nỗi nhớ

Top 5 thơ thế lữ tổng hợp bởi 350 Việt Nam